Według statystyk duża część wypadków, do których dochodzi w trakcie wykonywania pracy, zdarza się na budowach. Upadek z wysokości, potknięcie się czy niewłaściwe użycie narzędzi to tylko kilka z przyczyn, które doprowadzają do narażenia zdrowia lub nawet życia pracowników. Nie ma więc wątpliwości, że bezpieczeństwo na budowie to obecnie rzecz kluczowa i dlatego warto przywiązywać dużą wagę do przestrzegania przepisów BHP.
Kto ponosi odpowiedzialność za bezpieczeństwo na budowie?
Odpowiedzialność za bezpieczeństwo na budowie ponoszą wszyscy uczestnicy procesu inwestycyjnego oraz budowlanego. Na inwestorze spoczywa obowiązek sporządzenia planu BIOZ, czyli bezpieczeństwa i ochrony życia. Kierownik budowy koordynuje prace budowlane zgodnie z prawnymi wytycznymi BHP oraz zasadami określonymi w planie BIOZ. Musi on również wprowadzać zmiany w BIOZ, jeśli wymagają tego postępy prac budowlanych. Na barkach pracodawcy zatrudniającego pracowników przy budowie spoczywają natomiast m.in. następujące obowiązki: poddawanie pracowników badaniom lekarskim i szkoleniom w zakresie BHP, przygotowanie maszyn i zabezpieczeń do pracy na wysokościach czy sprawdzenie kwalifikacji pracowników przed dopuszczeniem ich do pracy na konkretnym stanowisku.
Trzeba jednocześnie podkreślić, że i sami pracownicy powinni bezwzględnie przestrzegać przepisów BHP, wykonywać polecenia przełożonych w zakresie bezpieczeństwa oraz stosować wszystkie zabezpieczenia, które otrzymują.
Najważniejsze przepisy BHP
Ogólne przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy są określone rozporządzeniem ministra pracy i polityki socjalnej z 1997 roku. Przepisy te określają np. przygotowanie placu budowy, przygotowanie pomieszczeń pracy oraz zasady pracy na wysokościach.
Do najważniejszy zasad należą m.in.:
- Przed rozpoczęciem robót teren powinien być dobrze przygotowany poprzez ogrodzenie go, wyznaczenie stref niebezpiecznych i dróg ewakuacji, doprowadzenie energii elektrycznej i wody, zapewnienie zaplecza sanitarnego.
- Wprowadzenie środków zabezpieczających podczas prac na wysokościach takich jak: podesty robocze, rusztowania, balustrady, hełmy, szelki.
- Korzystanie z maszyn oznaczonych znakiem CE, odpowiednie oznaczenie elementów sterowniczych mających wpływ na bezpieczeństwo pracownika oraz udzielenie pracownikom niezbędnych informacji dotyczących używania maszyn.
- Zaopatrzenie w urządzenia ochronne stanowisk pracy, w których występuje ryzyko pożaru, wybuchu, upadku lub innych czynników wpływających na zdrowie pracowników.
- Pracodawca jest obowiązany zapewnić ochronę pracowników przed zagrożeniami związanymi z narażeniem na hałas.
Liczba przepisów BHP obowiązujących podczas wykonywania robót budowlanych jest długa, ale każdy przedsiębiorca i pracownik powinien przyswoić sobie choćby podstawy, a następnie przestrzegać tych przepisów, uważając na zdrowie własne i zdrowie innych osób przebywających na budowie. Wiedza na temat tych zasad może uchronić przed tragedią.